Kokuyu Tahmin Etmek
Görme ve duyma algısıyla ilgili tahmin yapmak kolaydır. Eğer ışığın dalga boyunu biliyorsanız hangi renk olduğunu söyleyebilirsiniz ya da kağıt üzerindeki notalara bakarak bir müzik parçasının nasıl olduğunu anlayabilirsiniz.
Ancak söz konusu olan koklama algısı olduğunda durum farklıdır. Bir maddenin kokusunun nasıl olduğunu anlamanın tek yolu burnunuzu yaklaştırıp koklamaktır.
Rockefeller Üniversitesi'nde çalışan araştırmacılar tarafından başlatılan ve dünya genelinde çok sayıda bilim insanının katkıda bulunduğu uluslararası bir proje kapsamında hangi molekülün nasıl kokacağını tahmin edebilen matematiksel bir model geliştirildi.
Dr. Andreas Keller ve arkadaşlan, yakın zamanlarda Science'ta yayınladıklan makalelerinde, geliştirdikleri modelin %83 doğrulukla tahmin yapabildiğini yazıyor.
Araştırmacılar, çoğu daha önce koku testlerinde kullanılmamış 476 molekülü bir araya getirmiş. Daha sonra 49 gönüllü bu molekülleri ayrı ayrı koklayarak her bir molekülün kokusunun iyi mi, kötü mü olduğu hakkında fikir belirtmiş. Ayrıca gönüllülere moleküllerin kokularının neyin kokusunu çağrıştırdığı da sorulmuş.
Araştırmacılar, elde edilen verileri moleküllerin kimyasal özellikleriyle ilişkilendirmek için uzun süre çalışmış. Yirmi iki ayrı araştırma grubunun yer aldığı çalışmalar sonucunda hangi molekülün nasıl kokacağını tahmin edebilen model geliştirilmiş.
Araştırmacılar, modelin özellikle kokusu sarımsağınkine ya da balıklarınkine benzeyen moleküller için hayli başanlı olduğunu söylüyor. Bu durum muhtemelen projede yer alan gönüllülerin tamamının bu kokuları iyi tanımasından kaynaklanıyor.